Rozpoczynamy cykl artykułów w których przedstawiać będziemy życiorysy 17 oficerów 3 Pułku Strzelców Konnych, którzy zostaną upamiętnieni w Alei Dębów Pamięci w Woli Gułowskiej, której uroczyste otwarcie odbędzie się 3 października podczas obchodów 81. rocznicy Ostatniej Bitwy Wojny Obronnej 1939 r.. Jako pierwszych przedstawiamy sylwetki płk w st. spocz. Jana Władysława Rozwadowskiego oraz płk w st. spocz. Władysława Tomaszewicza. Fundatorami dębów pamięci poświęconym tym oficerom są: gen. dywizji dr Jarosław Gromadziński i gen. brygady Michał Rohde.
Płk dypl. w st. sp. Jan Władysław ROZWADOWSKI s. Bronisława i Wandy z Kamieniewskich, ur. 23.11.1889 r. w Majdanie Starym, pow. Kamionka Strumiłowa koło Lwowa, zm. wiosna 1940 r. zamordowany przez NKWD w Kijowie na Ukrainie. Jego nazwisko jest na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej. Miejsce spoczynku Polski Cmentarz Wojenny w Kijowie-Bykowni. W 1899 r. rozpoczął naukę w Szkole Realnej w Koszycach, a od 1903 r. kontynuował ją w niższej i średniej Szkole Kadetów Kawalerii w Hranicach na Morawach. W sierpniu roku 1909 kończy z bardzo dobrym wynikiem Terezjańską Akademię Wojskową armii austriackiej w Wiener Neustadt. Mianowany na podporucznika i zostaje przydzielony do 4 Pułku Ułanów w Żółkwi koło Lwowa. W latach 1913-1914 studiował w Szkole Wojennej w Wiedniu, po jej ukończeniu awansował do stopnia por. z tytułem oficera Sztabu Generalnego armii austriackiej. Z wybuchem I wojny światowej przydzielony do obrony twierdzy Przemyśl. W 1915 r., po upadku przemyskiej twierdzy, dostał się do niewoli rosyjskiej, po ucieczce z niewoli i rekonwalescencji służy (w stopniu kpt.) w sztabie 12 Brygady Piechoty armii austriackiej i walczy na froncie włoskim. Przebieg służby wojskowej: – 29.11.1918 r. wstępuje do WP, przydział na stanowisko szefa sztabu Grupy Operacyjnej płk Minkiewicza, walczącej na froncie galicyjskim (wschodnim). – 10.1919-03.1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej pełni służbę w Oddziale III Naczelnego Dowództwa WP, a następnie kolejno jako szef Oddziału IV Dowództwa 6 Armii, szef sztabu 2 Dywizji Jazdy, zastępca szefa sztabu Dowództwa Frontu Małopolskiego. Wojnę zakończył na stanowisku szefa sztabu 12 Dywizji Piechoty. W tym czasie 10 Jednodniówka, czerwiec 2020 rok współpracował też z ówczesnym majorem Charlesem de Gaulle’em, który przebywał tu na misji wojskowej w czasie wojny polsko-bolszewickiej i był w sztabie generała Weyganda w 1920 roku. – 1921, zastępca szefa sztabu DOK VI we Lwowie; – 1922, zweryfikowany w stopniu majora, korpus oficerów jazdy (kawalerii); – 1922-1923, zastępca dowódcy 8 Pułku Ułanów; – 1924-1925, studia Ecole Superiere do Guerre (Wyższej Szkoły Wojennej) w Paryżu; – 1926 r. służba w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych; – 01.01.1928, mianowany na stopień pułkownika; – 1927-1931, dowódca Pułku 3 Strzelców Konnych w Wołkowysku, dn. 23.06.1931r. zwolniony ze stanowiska dowódcy P3SK i przydzielony do Wojskowego Biura Historycznego; – 1931-1933, Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie; – 1933-1934, w dyspozycji DOK I w Warszawie; – 1934, przeniesiony w stan spoczynku. Zamieszkał we Lwowie. Zajmował się także swymi dobrami: Dębiny, Łówcze oraz Zamczyska, które odziedziczył na kresach w powiecie radziechowskim. Oznaczenia: Order Virtuti Militari 5 kl., Krzyż Walecznych dwukrotnie. We wrześniu 1939 r. bez przydziału mobilizacyjnego. Był organizatorem Straży Obywatelskiej we Lwowie. Aresztowany przez Rosjan 6.12.1939 r., więziony we lwowskich więzieniach Brygidki i na Zamarstynowie. W 1940 r. przewieziony do więzienia w Kijowie. Jego nazwisko widnieje na tablicy na Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Płk Władysław TOMASZEWICZ ur. 21.09.1881 r. w Wilnie, syn Aleksandra i Anny z d. Podwińska, zm. brak danych. W 1898 r. po ukończeniu 6 klas gimnazjum wstąpił w sierpniu 1898 r. na ochotnika do armii rosyjskiej. Służył w 106 pp, a następnie w 1901 t. został skierowany do Szkoły Junkrów Kawalerii w Twerze (obecnie Kalinin, Rosja), która kończy w 1905 r. w stopniu ppor. kaw. Otrzymuje przydział do 8 Łubieńskiego Pułku Huzarów w Kiszyniowie (obecnie Mołdawia) 8 Dywizji Kawalerii. Służąc w 8 Pułku Huzarów w 1912 roku kończy kurs elektrotechniczny w Sankt Petersburgu. Służąc w ww. pułku, awansuje na kolejne stopnie wojskowe jako dowódca szwadronu w stopniu kapitana bierze udział w działaniach bojowych w I wojnie światowej do grudnia roku 1917 r. Za udział w walkach na froncie był kilkakrotnie odznaczany. Przebieg służby w Wojsku Polskim: – formowanie oddziałów polskich na wschodnich i południowych terenach dawnej Rosji carskiej stało się możliwe w skutek rewolucji bolszewickiej i upadku caratu. Z Polaków – ochotników w grudniu 1917 formowany jest 6 pułk ułanów, który wchodzi w skład II Korpusu Polskiego na wschodzie; – początek 1918, major, zastępca dowódcy 6 pułku ułanów; – 12.05.1918, udział w bitwie z Niemcami pod Kaniowem, złożenie broni przez II Korpus Polski; – II połowa 1918, zgłasza się do Wojska Polskiego; – 12.1918, rotmistrz, dowódca 3 szwadronu 10 Pułku Ułanów Dywizji Litewsko-Białoruskiej, bierze udział w walkach w wojnie polsko-bolszewickiej na froncie północnowschodnim; 12 Jednodniówka, czerwiec 2020 rok – 2-5.1919, major, dowódca szwadronu zbiorowego Dywizji Litewsko-Białoruskiej, prowadził z powodzeniem rozpoznanie i walki w rejonie Wołkowyska i Baranowicz (pod Mostami, Zelwą, Biteniem, Słonimem, Zurowicami, Podlasiejkami); – 7.1919, przydział do 1 Pułku Szwoleżerów Armii gen. Hallera; – 5.1920, Sekcja Jazdy Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie; – 7-8.1920; dowodzi Pułkiem Jazdy Tatarskiej im. Mustafy Achmatowicza, krótko przed rozwiązaniem tego pułku; – 2.1920, podpułkownik, szef Inspektoratu Jazdy Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”; – 7.10.1921, p.o. dowódcy 3 Pułku Strzelców Konnych w Białymstoku; – 1.7.1923 – 29.11.1927. dowódca 3 Pułku Strzelców Konnych w Wołkowysku; – 4-7.1926, kurs Oficerów Sztabowych Kawalerii w Grudziądzu; – 11.1927, w dyspozycji Dowódcy Okręgu Korpusu III; – 1928, Rejonowy Inspektor Koni w Łodzi; – 1929, Rejonowy Inspektor Koni w Wilnie; – 31.04.1929, przeniesiony w stan spoczynku; – 1934, wymieniony w Roczniku oficerów Rezerwy (PKU Wilno). Data zgonu i miejsce nieznane. Odznaczony: Order Wojenny Virtuti Militari kl. 5; Krzyż Walecznych.
(Źródło: Jednodniówka: pismo Szwadronu Toporzysko w barwach Pułku 3 Strzelców Konnych im. Hetmana Polnego Koronnego Stefana Czarnieckiego. Red. M. Hazubski, M. Layer, Z. Seibt, D. Waligórski. Czerwiec 2020.)
